کتاب‌های خودمانی/ رئیس خانه شعر و ادبیات در گفت‌وگو با قدس: خیلی خوشحالم که برای هر موضوع، نویسنده مناسبی انتخاب کردم
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۶۷۷۶۷
او در حال حاضر مدیر نشر جام‌جم و رئیس خانه شعر و ادبیات است. کارنامه نشر جام‌جم از زمان مدیریت او نشان می‌دهد در کسوت ناشر، موفق بوده است؛ کتاب‌هایی که در یک سال اخیر در نشر جام‌جم منتشر شده توسط مخاطب خوانده شده و مورد اقبال قرار گرفته و در شرایطی که همه از ضعف چرخه صنعت نشر صحبت می‌کنند به چاپ‌های چندم رسیده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شما در نشر جام‌جم به دنبال انتشار روایت‌های مردم هستید که خواندن این روایت‌ها مورد اقبال هم قرار گرفته است. چطور این مسیر را برای انتشار کتاب‌ها انتخاب کردید؟
ما در نشر جام‌جم موضوع روایت را وسط قرار دادیم. تصمیم گرفتیم از بین فرم‌هایی که می‌شود آن را کار کرد از روایت خارج نشویم. به دلیل اینکه روایت با فرم روزنامه‌نگاری قرابت دارد و مخاطبان روزنامه هم که مردم هستند. در این روایت‌ها تلاش کردیم دغدغه‌های عمومی مردم را مد نظر قرار بدهیم مثلاً موضوع کتاب «ویولن‌زن روی پل» اعتیاد است. اعتیاد موضوعی نیست که مربوط به سیاست و یا جناح خاصی باشد بلکه دغدغه بیشتر مردم است. یا در مورد کتاب «قربانی شهریور» که با موضوع اجاره‌نشینی منتشر شده؛ اجاره‌نشینی یک مسئله مردمی و عمومی است. تلاش کردیم همه سوژه‌های ما مسائل مردم یا دست‌کم مسئله‌های بخشی از مردم باشد که تعدادشان زیاد است و با موضوعی درگیر هستند.
برای نیل به این هدف، نویسنده این موضوع‌ها هم مهم بود. باید کسی درباره این موضوع‌ها می‌نوشت که او در آن کار، بهترین باشد. به همین دلیل در هر سوژه‌ای آدم‌های مرتبط با خودش را پیدا کردم. مثلاً از احسان رضایی خواهش کردم «آداب کتاب‌خواری» را بنویسد. چون او بیست و چند سال است که در حوزه کتاب کار می‌کند؛ خبرنگار این حوزه بوده، تدریس کرده و سال‌ها در مطبوعات کتاب معرفی می‌کند. اگر قرار باشد شخصی بگوید چگونه باید کتاب انتخاب کرد و خواند، حتماً یکی از آن‌ها احسان رضایی است.
در واقع من این ظرفیت را در ذهن آقای رضایی بیدار کردم و از اینجا به بعد دیگر لازم نبود کاری انجام دهم. او خودش این کاره بود و می‌دانست چطور باید کتاب را بنویسد.
نمونه دیگر کتاب «ویولن‌زن روی پل» آقای خسرو باباخانی، نویسنده‌ای است که نزدیک به ۳۰ سال به شکل سنگینی درگیر مسئله اعتیاد بوده است. او در عین حال نویسنده درجه یکی است، چه کسی بهتر از او می‌تواند از اعتیاد و ترک اعتیاد بنویسد؟ سخت بود که او را متقاعد کنم درباره اعتیاد بنویسد اما سرانجام متقاعد شد. همین طور که جلو بروید هر کدام از این کتاب‌ها برای خودش داستانی دارد.
من خیلی خوشحالم که برای هر موضوع، نویسنده مناسبی انتخاب کردم. آن موضوع را شاید نویسندگان دیگری هم بنویسند اما موضوع- نویسنده‌هایی که در نشر جام‌جم انتخاب شده به راحتی قابل تکرار نیست.
و امکانات مالی؟
مسئله اصلی دغدغه‌مندی است. گاهی نهادی دغدغه مالی ندارد اما رفتار و اخلاق حرفه‌ای هم رعایت نمی‌شود که همین مانع انجام بسیاری کارهای اثرگذار است. کتاب‌های منتشر شده جام‌جم به چاپ‌های چندم رسیده‌اند و حتماً می‌تواند هزینه‌های خودش را تأمین کند. بنابراین خودش هزینه‌های خودش را درمی‌آورد مفهومی ندارد که حمایت مالی بشویم یا نه.
چطور به این نویسنده‌ها برای موضوع‌های انتخاب شده، رسیدید؟
همه زندگی من به نوعی درگیر همین آدم‌ها و سوژه‌ها بوده است و توجه داشته‌ام چه موضوعی دغدغه دیگران است یا چه موضوعاتی بوده که در آن روایت‌های جذابی وجود دارد. همه این‌ها حاصل یک عمر زیست با کتاب است نه اینکه شب بخوابید، صبح بیدار شوید و فلان موضوع به ذهن شما برسد!
از آن طرف هم برخورد با آدم‌ها در مناسبات مختلف مثل دوره‌های آموزشی به من کمک‌های زیادی کرده است؛ مثلاً با زهرا قدیانی، نویسنده کتاب «دو جان» که خرده‌روایت‌های بارداری ۲۰زن را نوشته در دوره‌های آموزشی آشنا شدم و من آنجا متوجه شدم ایشان می‌تواند این روایت‌ها را بنویسد.
یا غلامرضا طریقی که «رنجین کمان» را نوشته است همه او را به عنوان شاعر می‌شناسند. من به ایشان گفتم باید این روایت‌ها را بنویسد. خود طریقی می‌گفت شاعر است و تا به حال کتابی ننوشته اما من خرده‌متن‌هایی از او دیده بودم که می‌دانستم به راحتی می‌تواند از پس نوشتن این روایت‌های شاعرانه بربیاید. همه کتاب‌های منتشر شده چنین داستان‌هایی دارند. از طرفی من ناشری هستم که خودم نویسنده بوده‌ام و دغدغه‌های نویسندگان را می‌شناسم و با دنیای نویسندگی بیگانه نیستم. برای هر کتاب با نویسنده‌اش گفت‌وگو کردم . بارها شده آثار را خوانده‌ام و به نویسنده برگردانده‌ام. این برگرداندن به معنای ضعف کار نبوده به این معنی است که اگر مثلاً این قسمت کار را درست کند، بهتر می‌شود. این بازنویسی‌ها و چندباره خواندن‌ها سبب می‌شود وقتی کتاب منتشر شد، مخاطبی که آن را می‌خواند، احساس کند پشت کتاب، قوه عاقله‌ای است. البته بیشتر این قوه عاقله مخصوص نویسنده است ولی به هر حال برای آنکه این سازوکار نظم و ترتیب پیدا کند، در نشر جام‌جم بی‌اثر نبوده‌ام و برای این خرده اثر هم خوشحالم.
یکی از دلایلی که مردم کمتر سراغ آثار نویسندگان داخلی می‌روند این است که بسیاری از کتاب‌های موجود کتاب‌سازی و کپی نویسندگان از روی دست هم است. اما شما به سراغ انتشار محتوای کاربردی رفته‌اید که مبتلابه جامعه است. چطور به این سمت رفتید؟
من در نیمه دوم عمرم هستم؛ در یک سرازیری! وقتی برای انجام کار بیهوده ندارم. ضمن اینکه خیلی از ناشران به خاطر پول خیلی کارها می‌کنند از جمله کتاب‌سازی! کتابی را جمع و جور می‌کند تا پولی بدست آورد اما من دنبال کسب درآمد به هر روش نبودم. ضمن اینکه نمی‌خواستم آسیبی به عنوان و برند خودم و جام‌جم وارد کنم. من می‌خواستم کاری مؤثر انجام دهم تا اگر این مسیر هم متوقف شد؛ مثل همه فعالیت‌هایی که زمانی متوقف می‌شود، دیگران بتوانند این مسیر را ادامه دهند. اگر سوژه‌ها و فرم‌هایی که در موردش صحبت کردم، چیزی نباشد که مردم به آن اقبال کنند، وقت و سرمایه‌مان را تلف کرده‌ایم. همان طور که گفتم من یک طرح دو سه ساله در ذهن داشتم و می‌خواستم کاری انجام دهم که مردم با آن نسبتی برقرار کنند.
خیلی از ناشران دغدغه پول و سرمایه ندارند اما مسئله مخاطب هم برای آن‌ها جدی نیست.
نمی‌شود بگوییم همه ناشران این طور هستند. واقعیت این است که گاهی در بازار دنبال کتابی هستیم حتی پیگیری می‌کنیم، پول پیک هم می‌دهیم تا کتاب را زودتر به دست بگیریم و بخوانیم. دنبال تخفیف هم نیستیم و کتاب را به دوستان هم معرفی می‌کنیم. چرا این اتفاق می‌افتد، در حالی که این همه داریم پشت صنعت نشر و ناشر حرف می‌زنیم؟ چون ما در مورد نشر، کلی حرف می‌زنیم.
باید بگوییم کدام نشر و کدام کتاب‌ها مورد اقبال قرار نمی‌گیرند؟ وقتی همه چیز را قاطی می‌کنیم، می‌شود یک آب گل‌آلود برای ماهی گرفتن! نمی‌دانم ماهی گرفتنِ دقیقاً چه کسانی ولی باید در این مسئله شفاف‌سازی کنیم تا حساب کسانی که درست کار می‌کنند، از بقیه جدا شود. به هر حال به این تجربه دست پیدا کرده‌ام که کتاب خوب مشتری دارد و می‌فروشد.
در مسیر پیش رو به سمت انتشار رمان می‌روید؟
نه چون رمان، ناشران باکیفیت و باسابقه دارد و منطقی نیست اول کار بیایم و شروع کنم به انتشار رمان آن هم در مجموعه‌ای که جنسش ادبیات نیست. اگر من تصمیم‌گیرنده قطعی بودم چشم‌انداز من انتشار ۱۰۰ کتاب از همین جنس روایت بود. چون اهالی کتاب همیشه یک فهرست ۱۰۰ کتابی به هم معرفی می‌کنند؛ فهرستی که اگر کسی از من می‌پرسید چه بخوانم می‌گفتم این ۱۰۰ کتاب را بخوانید. چون این‌ها را با جان و دل منتشر کرده‌ام. خودم ویرایش، انتخاب و چاپ کرده‌ام. در این یک سالی که من مدیر نشر بوده‌ام ۲۱ عنوان کتاب منتشر کرده‌ایم و تا آخر سال این تعداد به ۲۵ عنوان می‌رسد. با توجه به اینکه یک طرح چهار ساله در ذهن دارم حتماً در این چهار سال می‌توانم این ۱۰۰ عنوان را منتشر کنم البته به شرط بقا در این جایگاه.
اکنون هشت عنوان کتاب مقابل من هست که باید آن‌ها را بخوانم و با نویسنده‌های آن‌ها صحبت کنم. مثلاً کتابی نوشته شده از روایت‌نگاری‌های یک معلم از ۲۰سال تدریس خصوصی ریاضی. چقدر خواندن این روایت‌ها می‌تواند جذاب باشد؟ موضوع، کتاب و نویسنده به اندازه کافی هست. فقط در این مورد من تصمیم‌گیرنده نیستم و یک مجموعه باید من را بخواهد و حمایت‌هایش را از من دریغ نکند. افق من ۱۰۰ کتاب است که این نشر اگر همین خط را بگیرد اتفاق‌های خوبی برایش رخ خواهد داد.
خبرنگار: خدیجه زمانیان
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نشر جام جم روایت ها منتشر شده ۱۰۰ کتاب کتاب ها آدم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۶۷۷۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه‌های جدید کانون پرورش فکری برای بچه‌ها
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از برنامه‌های جدید این انتشارات برای تولید محتوا و کتاب ویژه گروه سنی کودک و نوجوان گفت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عباس محمددینی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان و انتشارات کانون گفت: وضعیت ادبیات کودک و نوجوان در حال حاضر وضعیت مطلوب و بدون مشکلی نیست که بتوان روی آن بحث و اظهار کرد. ادبیات در چند سال اخیر در صنعت نشر، تولید محتوا و کتاب‌سازی دچار افول شده به‌ویژه این ضعف در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز دیده می‌شود. یکی از مشکلات نیز مراجعه ناشران به ترجمه است که از 25 سال پیش تاکنون با رفتن تمام توان ناشر به این سمت، به ضعف مؤلفان و آثار تألیفی برای گروه سنی کودک و نوجوان انجامیده است.
بازگشت به تألیف
او ادامه داد: در این چند سال که ناشران نگاه‌شان به سمت تالیف بازگشت، اما به دلیل همان ضعف، این صنعت هنوز به مطلوبیت خود نرسیده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و انتشارات آن نیز با نگاهی که به بازار و مخاطب خود دارد و با توجه به ریز موضوعاتی که مخاطب در صنعت ترجمه داشته، دوباره به سمت تألیف بازگشته است تا بتواند آن مطلوبیت از دست رفته را برای نشر و ادبیات کودک و نوجوان به صورت بالادستی ایجاد کند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون گفت: ما در حال تلاش هستیم و به نویسندگان نوقلم و مؤلفان کودک و نوجوان عرصه می‌دهیم تا بتوانند فعالیت کنند و به محصول برسند، تا آن قوت ایجاد شود و در چند سال آینده بتوانیم به مطلوبیت خود برگردیم.
محمددینی همچنین به ملاک و معیار‌هایی که برای نشر مدنظر قرار می‌گیرد، اشاره کرد و افزود: ادبیات در پایان قرار است یک کودک را برای حضور در اجتماع بسازد و نیازمند تعهد است تا بتواند کودک متعهد بسازد. ادبیات در واقع زیربنا و پایه اصلی است و این زیربنا نمی‌تواند در اختیار آدم‌های غیرمتعهد قرار گیرد. از سوی دیگر تخصص است؛ ادبیات کودک و نوجوان یک امر بسیار تخصص محور است و نمی‌تواند در اختیار افرادی قرار گیرد که تخصص ندارند. این تخصص حتی به روان‌شناسی کودک و نوجوان، نظام‌های تربیتی و... نیز برمی‌گردد.
از «سیمرغ» تا «قاف»؛ طرح‌های جدید کانون برای خلق ادبیات بومیاو با اشاره به اینکه کانون عرصه را برای مؤلفان و مصنّفان متخصص ایجاد کرده است تا بیایند و کار کنند، گفت: انتشارات کانون در گذشته به صاحب قلم بودن افراد تأکید داشت، ما نیز این امر را لازم می‌دانیم، اما به صاحب قلم‌های تازه نفس و کسانی که این امکان برای‌شان تاکنون فراهم نشده بود، نیز اجازه می‌دهیم تا بیایند و در ورطه امتحان قرار گیرند و در حوزه‌های کارشناسی مشغول شوند. تاکنون چند حوزه کارشناسی فعال کرده‌ایم تا آثار این نویسندگان را مورد پالایش قرار دهند و از سوی دیگر اثرشان به همراه متخصصان متعهد و متعدد دیده و سنجیده شود تا هم کارهای‌شان دیده شود و هم مشغول به کار شوند.
انتشار کتاب‌های تعاملی
محمددینی اضافه کرد: در کتاب‌های ترجمه نیز به این سمت می‌رویم تا آثار با تعهد و تخصص را انتخاب کنیم و از مؤلفانی بهره گیریم که در بخش ترجمه حائز این ویژگی‌ها هستند. ما کتاب‌هایی داریم که خاص هستند؛ بنابراین به سراغ مؤلف مترجمانی می‌رویم که ما را به خواسته خود برسانند. در حال حاضر آثار ترجمه در بازار نشر بسیار زیاد است، ضمن اینکه ما در کانون دغدغه رقابت با کسی را نداریم؛ زیرا می‌خواهیم خلأها را پر کنیم و در این پازل نیز به سراغ جاهای خالی رفته‌ایم. وقتی می‌بینیم دیگر انتشاراتی‌ها غایت خود را روی ترجمه گذاشته‌اند، ما به سمت ترجمه‌های بسیار خاص می‌رویم که کار بزرگی در دنیا انجام می‌دهند. در واقع به سراغ آثاری می‌رویم که انتشارات دیگر به خاطر هزینه و یا به دلیل حقوق مؤلف به آن ورود پیدا نمی‌کنند.
او در پاسخ به این سوال که برای کانون بحث ادبیات اهمیت دارد یا وجه بازی و سرگرمی، توضیح داد: در حال حاضر ما چند پروژه همزمان داریم که کتاب‌های‌مان همراه با بازی، سرگرمی و عروسک است. برای آینده نیز کتاب‌های تعاملی را در نظر داریم. این‌ها اصول و جذابیت‌هایی است که در بازارپردازی غیرمحتوایی برای کودک انجام می‌شود. ما در بحث ادبیات نوجوان نیز در حال ورود هستیم تا کتاب‌های‌مان واقعیت افزوده داشته باشند و نوجوانان بتوانند وارد تعامل شوند و برای محتوا و کتاب شاخ و شونه بکشند تا محتوا را بهتر کنند و یا داستان را به سمتی که دوست دارند پیش ببرند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون تصریح کرد: پیش از این در این بخش ضعف‌هایی وجود داشت، چرا که محتوای کتاب جامد است نه سیال و این کتاب بود که برای محیط خود تعیین تکلیف می‌کرد و مخاطب نیز آن را می‌پذیرفت. بسیاری از مخاطبان امروز نیز همچنان به همین سو گرایش دارند. اما در حال حاضر بسیاری از کتاب‌ها صوت، عروسک و بازی با خود به همراه دارند و حتی بعضی از این کتاب‌ها سرگرمی با خود به همراه می‌آورند و روی سکوها می‌روند. حتی گاهی تعامل دارند و از مخاطب می‌خواهند تا ادامه داستان را پیش ببرد و یا اینکه تعیین و تکلیف کند. در واقع کتاب‌ها امروز از جماد خارج شده و به سیالیت ورود کرده‌اند. انتشارات کانون نیز در حیطه عملیاتی خود در حال نگارش این موضوع است تا به‌زودی انجام شود.
برنامه‌های جدید کانون برای کتاب‌های صوتی
محمددینی درباره کتاب‌های صوتی و استفاده از صداها و چهره‌های شناخته شده در تولید این آثار نیز توضیح داد و گفت: انتشارات کانون به سمتی می‌رود که سکوی خاص خودش را در این بخش داشته باشد. ما پیش از این در بخش کتب صوتی فعالیت‌هایی داشتیم و برای تولید این کتاب‌های صوتی به سراغ هنرمندان رفتیم، اما در دوره جدید به سراغ خوانش اثر از سوی خود مؤلف رفته‌ایم و در سوی دیگر نیز به دنبال استعدادسنجی در صداهای خوب میان کودکان در مراکز کانون هستیم. خوشبختانه استعدادهای بسیار شاخصی هستند و حتی برخی از آن‌ها در مراکز صداوسیما نیز مشغول به کارند.
او در ادامه و در پاسخ به پرداخت حق مؤلف در کتاب‌های الکترونیکی نیز گفت: در این مورد ما از برنامه‌های قراردادی که قبلاً امتحان خود را پس داده‌اند، استفاده می‌کنیم و بسیار دقیق و با وسواس این کار را انجام می‌دهیم تا حقی از مؤلفی ضایع نشود.
عرضه هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان در غرفه کانون
محمددینی در پایان سخنان خود درباره غرفه کانون در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: در نمایشگاه، امسال هزار عنوان کتاب داریم. تعدادی کتاب نیز چاپ اولی هستند. از همه دعوت می‌کنم تا در نمایشگاه کتاب تهران به غرفه کانون سر بزنند. در طول مدت نمایشگاه ما هر روز پذیرای یکی از بزرگان ادبیات کودک و نوجوان خواهیم بود. رونمایی از کتاب نیز از دیگر برنامه‌های کانون در این ایام است.
سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در مصلی امام خمینی(ره) برگزار می‌شود و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در این نمایشگاه با آثار خود حضور دارد.
انتهای پیام/
جاده کندوان یک طرفه شد